Ο Δημητριάδος Ιγνάτιος σε άρθρο του στην Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ αναφέρεται στην καθοριστική συμβολή των Νεομαρτύρων στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821.
Η Εκκλησία της Ελλάδος αφιέρωσε το τρέχον έτος 2021 στο νέφος των Αγίων Νεομαρτύρων, που θυσιάστηκαν για την πίστη του Χριστού την περίοδο της Τουρκοκρατίας, παίρνοντας την σκυτάλη του Μαρτυρίου από τους Μάρτυρες των πρώτων αιώνων, ύστερα από μία χιλιετία ελεύθερου χριστιανικού βίου. Μάλιστα, και το μετάλλιο που εξέδωσε η Ιερά Σύνοδος, για την επέτειο των διακοσίων χρόνων από την Επανάσταση είναι αφιερωμένο σ’ Αυτούς, ενώ η πολυτίμητη προσφορά στην επιβίωση του Γένους και η θυσία τους κατέλαβαν ένα μεγάλο μέρος από το Γ΄ Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο για το 1821, που η Εκκλησία μας διοργάνωσε τον Νοέμβριο του 2014.
Κατά τον Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, συντάκτη του «Νέου Μαρτυρολογίου» στα προεπαναστατικά χρόνια, οι Νεομάρτυρες ενδυνάμωσαν την αδυνατισμένη, μαραμένη και γηραλέα πίστη των Χριστιανών της Τουρκοκρατίας και με την λάμψη του Μαρτυρίου τους διασκόρπισαν τον σκοτασμό της πλάνης, ανύψωσαν την πίστη και συνέτριψαν την ασέβεια. Ήταν η εποχή που ο κορυφαίος εκπρόσωπος των Κολλυβάδων παρατηρούσε ότι ο φόβος του Θεού έλειψε, η πίστη ασθένησε και η ελπίδα λιγόστεψε. Ήταν τότε που οι κατακτητές επιχειρούσαν, μέσω των βίαιων εξισλαμισμών, να ξεριζώσουν από τις ψυχές των σκλαβωμένων την πίστη στον Χριστό, γιατί γνώριζαν ότι η απώλεια της Ορθόδοξης πίστης ήταν ο ασφαλέστερος δρόμος προς την εξαλλοίωση της Εθνικής συνείδησης. Και ένας λαός χωρίς εθνική μνήμη και αυτοσυνειδησία δεν μπορεί να οραματίζεται ξεσηκωμούς και ελευθερία.
Δικαίως, λοιπόν, ο μακαριστός π. Γεώργιος Μεταλληνός χαρακτηρίζει τους Νεομάρτυρες «Αντιστασιακούς», γιατί το αίμα τους πότιζε αδιάκοπα το δένδρο της ελευθερίας, η ομολογία τους συνιστούσε κραυγαλέα απόρριψη του τυράννου και η θυσία τους αποτελούσε νίκη όχι μόνο κατά του μισανθρώπου διαβόλου, αλλά και κατά του Οθωμανού κατακτητή.
Δεν υπάρχει σημείο της Ελληνικής γης που να μην είναι ποτισμένο από τα αίματα των Νεομαρτύρων. Γι’ αυτό, η Εκκλησία μας τους θεωρεί δόξα και καύχημά Της. Είναι καιρός, όμως, και η Πολιτεία να ενσκήψει στα πρόσωπά τους, αποδίδοντας την οφειλόμενη ευγνωμοσύνη και αναγνωρίζοντας την αξεπέραστη προσφορά τους στην Ελευθερία του Γένους.
