Το ανώτατο δικαιοδοτικό όργανο της ΕΕ, έκρινε ότι η σχετική νομοθεσία της ουγγρικής κυβέρνησης εμποδίζει τους εμπόρους, χωρίς κατάλληλη αιτιολόγηση, να καθορίζουν ελεύθερα τις τιμές πώλησης και τις ποσότητες που προσφέρονται προς πώληση των εν λόγω γεωργικών προϊόντων
Το ιστορικό αυτής της υπόθεσης ξεκινάει τον Φεβρουάριο του 2022, στο πλαίσιο της πανδημίας Covid-19, όταν η Ουγγαρία ρύθμισε, με κυβερνητικό διάταγμα, την εμπορία έξι βασικών προϊόντων (ορισμένα είδη ζάχαρης, αλεύρι σίτου, ηλιέλαιο, χοιρινό κρέας, κρέας πουλερικών και γάλα).
Από τον Νοέμβριο του 2022, ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, το διάταγμα τροποποιήθηκε και άλλα δύο προϊόντα προστέθηκαν στον κατάλογο (αυγά και πατάτες). Το εν λόγω διάταγμα προέβλεπε ότι οι εμποροι ήταν υποχρεωμένοι να προσφέρουν προς πώληση αυτά τα προϊόντα σε ρυθμιζόμενη τιμή και σε προκαθορισμένη ποσότητα.
Τον Μάιο του 2023, οι ουγγρικές αρχές επέβαλαν πρόστιμο στην εταιρεία τροφίμων SPAR Magyarország αφού διαπίστωσαν ότι, σε ένα κατάστημά της παραβίαζε το κυβερνητικό διάταγμα για την ημερήσια ποσότητα σε πέντε βασικά προϊόντα. Η SPAR προσέφυγε ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου του Szeged (Ουγγαρία) ζητώντας την ακύρωση της απόφασης των αρχών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που ξεκινά εμβολιασμούς για τη γρίπη των πτηνών
Επειδή υπήρχαν αμφιβολίες σχετικά με τη συμβατότητα του Κυβερνητικού Διατάγματος της Ουγγαρίας με τον Κανονισμό για την Κοινή Οργάνωση Αγορών και ιδίως με την αρχή της ελεύθερης διαμόρφωσης των τιμών πώλησης των γεωργικών προϊόντων στη βάση του θεμιτού ανταγωνισμού, το εν λόγω δικαστήριο ζήτησε την έκδοση προδικαστικής απόφασης από το Δικαστήριο της ΕΕ.
Με τη σημερινή του απόφαση, το Δικαστήριο της ΕΕ σημειώνει ότι το κυβερνητικό διάταγμα υπονομεύει τον θεμιτό ανταγωνισμό, θεμελιώδες στοιχείο του κανονισμού για την Κοινή Οργάνωση Αγορών. Σύμφωνα με το σκεπτικό του Δικαστηρίου της ΕΕ, «η υποχρέωση διάθεσης προς πώληση αγροτικών προϊόντων σε ρυθμιζόμενες τιμές και σε συγκεκριμένες ποσότητες εμποδίζουν τους εμπόρους να καθορίζουν ελεύθερα τις τιμές πώλησής τους και τις ποσότητες που επιθυμούν να πουλήσουν».
Στη συνέχεια, το Δικαστήριο εξέτασε το επιχείρημα της Ουγγαρίας που ισχυρίζεται ότι ο περιορισμός αυτός δικαιολογείται από τους σκοπούς της καταπολέμησης του πληθωρισμού και της προστασίας των μειονεκτούντων καταναλωτών μέσω της εγγυημένης προμήθειας βασικών ειδών διατροφής σε προσιτές τιμές.
Το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι, ακόμη και αν το επίμαχο κυβερνητικό διάταγμα είχε όντως σκοπό να επιτύχει αυτούς τους στόχους, τα μέτρα που συνεπάγεται δεν είναι αναλογικά. Η υπονόμευση της ελεύθερης πρόσβασης από τους εμπόρους σε συνθήκες αποτελεσματικού ανταγωνισμού και της διαταραχής ολόκληρης της αλυσίδας εφοδιασμού που προκαλείται από τις ρυθμιζόμενες τιμές και ποσότητες, υπερβαίνουν τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων.
Υπό τις συνθήκες αυτές, το Δικαστήριο κρίνει ότι το διάταγμα της ουγγρικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του συστήματος επιβολής προστίμων που προβλέπεται στο εν λόγω διάταγμα, αντίκειται στον κανονισμό για την Κοινή Οργάνωση Αγορών.
