Ρευστό παραμένει το κλίμα στις Βρυξέλλες γύρω από το ζήτημα της χρηματοδότησης της Ουκρανίας, λίγες ώρες πριν από την κρίσιμη σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών που πραγματοποιείται σήμερα, Πέμπτη. Οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται με έντονες διαφωνίες, ενώ δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί κοινό έδαφος συνεννόησης.
Οι επιφυλάξεις του Βελγίου για τα ρωσικά assets
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ περιέγραψε το ρευστό σκηνικό, σημειώνοντας ότι «οι προτάσεις αλλάζουν την ώρα που μιλάμε» και παραδέχθηκε πως δεν μπορεί να προβλέψει την έκβαση των συζητήσεων. Όπως ξεκαθάρισε, μέχρι στιγμής δεν έχει παρουσιαστεί κείμενο στο οποίο το Βέλγιο θα μπορούσε να συναινέσει, αναφερόμενος ειδικά στην αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Απαίτηση για συλλογική ανάληψη ρίσκου
Σύμφωνα με τον ντε Βέβερ, το Βέλγιο ζητά ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων και χωρών εκτός ευρωζώνης, να αναλάβει από κοινού το ρίσκο της πρότασης. Όπως τόνισε, «άλλες χώρες πρέπει να επωμιστούν την ίδια ευθύνη με το Βέλγιο», υπογραμμίζοντας την ανάγκη ισότιμης κατανομής των κινδύνων.
Νομικά και πολιτικά εμπόδια
Ο Βέλγος πρωθυπουργός επεσήμανε ότι δεν υπάρχει προηγούμενο για τη χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, τονίζοντας πως τα ρωσικά κεφάλαια αποτελούν βασικό στοιχείο σε κάθε ειρηνευτική διαπραγμάτευση για την Ουκρανία. Παράλληλα, χαρακτήρισε την πρόταση για δάνειο επανορθώσεων ως νομικά επισφαλή, σημειώνοντας ότι «δεν παρέχει καμία ασφαλή εγγύηση και αποτελεί απλώς την καλύτερη δυνατή λύση».
Φόβοι για επιπτώσεις στις αγορές και αντίποινα
Ο ντε Βέβερ προειδοποίησε ότι πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι πιθανές συνέπειες στις αγορές, ζητώντας δεσμευτικές γραπτές εγγυήσεις από τα κράτη-μέλη. Όπως ανέφερε, η Ρωσία θα μπορούσε να προχωρήσει σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων χωρών που θεωρεί ότι πλήττουν τα συμφέροντά της, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο συμμετοχής συμμάχων της, όπως η Κίνα, σε αντίποινα.
Στήριξη από την Κομισιόν
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία υπογράμμισε ότι, εφόσον υπάρξει συμφωνία για δάνειο αποζημίωσης, το ρίσκο πρέπει να κατανεμηθεί σε όλους. Παράλληλα, δήλωσε ξεκάθαρα ότι υποστηρίζει πλήρως τη στάση του Βελγίου ενόψει της συνόδου κορυφής.
Παρέμβαση από την Ολλανδία
Απαντώντας στις επιφυλάξεις του Βέλγου πρωθυπουργού, ο Ολλανδός ομόλογός του Ντικ Σόοφ δήλωσε ότι κατανοεί την ανάγκη διαμοιρασμού του κινδύνου. Εξέφρασε, ωστόσο, την ελπίδα να υπάρξει τελικά λύση, ξεκαθαρίζοντας πως δεν επιθυμεί συμφωνία χωρίς τη συναίνεση του Βελγίου.
Διχασμός μεταξύ των «27»
Το βράδυ της Τετάρτης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονταν διχασμένοι σε αντίπαλα στρατόπεδα, με τις πιθανότητες συμφωνίας για τη χρηματοδότηση του Κιέβου να φαντάζουν περιορισμένες. Οι παλιές διαχωριστικές γραμμές μεταξύ Βορρά και Νότου, γύρω από το ζήτημα του κοινού χρέους, επανήλθαν στο προσκήνιο, θυμίζοντας τις εντάσεις της κρίσης της ευρωζώνης.
Σύγκρουση για το δάνειο προς την Ουκρανία
Λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση των 27 ηγετών στις Βρυξέλλες, δύο αντίπαλα μπλοκ συγκρούονται για το αν θα προχωρήσει η έκδοση δανείου προς την Ουκρανία με εγγύηση τα παγωμένα αποθεματικά της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, τα οποία φυλάσσονται κυρίως στην τράπεζα Euroclear στο Βέλγιο.
Η στάση της Γερμανίας και των συμμάχων της
Η Γερμανία, μαζί με τις σκανδιναβικές χώρες και τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης, υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει βιώσιμη εναλλακτική λύση πέρα από αυτό το σχέδιο, επιμένοντας στην ανάγκη άμεσης χρηματοδότησης της Ουκρανίας, παρά τις έντονες επιφυλάξεις που εξακολουθούν να εκφράζονται.