Η φλόγα για να μη σβήσει, θα πρέπει να υπάρχουν συγκεκριμένα εύφλεκτα υλικά ή κάποιος οξειδωτικός παράγοντας και τα δύο σε σωστή αναλογία. Αυτό είναι το άξιο απορίας με τις λυχνίες που όπως αναγράφονται σε πολλούς συγγραφείς ηταν «άσβεστες».
Ωστόσο, υπάρχουν αναφορές πως υπήρχαν λυχνίες στην αρχαιότητα των οποίων η φλόγα διατηρούνταν άσβεστη για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.
Αυτό το φαινόμενο που παραμένει επιστημονικά ανεξήγητο, προκαλεί το ενδιαφέρον των ερευνητών που προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις. Τι ήταν αυτές οι λυχνίες; Υπήρχαν στην πραγματικότητα;
Υπάρχουν καταγραφές για «άσβεστες λυχνίες» από αρχαίους συγγραφείς σε διάφορες περιοχές και διαφορετικές χρονικές περιόδους.
Ο Πλούταρχος στο «Περί των Εκλελοιπότων Χρηστηρίων» κάνει αναφορά σε μια λυχνία που έκαιγε πάνω από την είσοδο του ναού του Άμωνα στην Αίγυπτο.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, οι ιερείς του ναού ισχυρίζονταν ότι η φλόγα της λυχνίας έμενε άσβεστη ακόμα και στη βροχή και τον άνεμο. Παρόμοιες αναφορές συναντούμε στους ναούς του Κάρνειου Απόλλωνα στην Κυρήνη που υπήρξε ελληνική αποικία στην Βόρεια Αφρική και σε έναν ναό στην Αρμενία.
Ο ναός του Απόλλωνα στην Κυρήνη που λέγεται πως είχε μία τέτοια «άσβεστη» λυχνία
Ένας άλλος κλασικός συγγραφέας, ο Παυσανίας, αναφέρεται σε μία χρυσή λυχνία στον ναό της Πολιάδος Αθηνάς, στην Αθήνα. Αυτή η λυχνία που είχε κατασκευαστεί από τον λόγιο Καλλίμαχο, λέγεται πως μπορούσε να διατηρήσει τη φλόγα άσβεστη για έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς να χρειάζεται να συμπληρωθεί η καύσιμη ύλη ή να αλλάξουν το φιτίλι.
Λέγεται επίσης ότι ο Νουμάς Πομπίλιος, ο θρυλικός βασιλιάς της Ρώμης και δεύτερος κατά σειρά μετά τον Ρωμύλο , είχε την «ικανότητα» να επικοινωνεί απευθείας με τους θεούς και ότι είχε καταφέρει να δημιουργήσει μια φλόγα που έκαιγε αιώνια σε έναν ναό αφιερωμένο σε κάποια πνευματική οντότητα. Κάποιοι μάλιστα ισχυρίστηκαν ότι ο Νουμάς είχε γνώσεις περί ηλεκτρισμού και ότι ο διάδοχος του σκοτώθηκε στην προσπάθεια του να τραβήξει ηλεκτρικό ρεύμα από αστραπή…
Ο Παυσανίας έγραψε για μία χρυσή λυχνία στο ναό της Αθηνάς. Το Ερεχθείο όπου μπροστά του έκαιγε η περίφημη » άσβεστος λυχνία » και το Πανδρόσειο που ήταν αφιερωμένο στην λατρεία της Πανδρόσου, κόρης του Κέκροπα στην Ακρόπολη. Η Αθήνα του Τζέιμς Στιούαρτ 1750-1760
