Έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας την Πέμπτη αποκαλύπτουν τις λεπτομέρειες του αμερικανικού σχεδίου για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία. Οι πληροφορίες προέρχονται από το Nexta και βασίζονται σε δηλώσεις του Ουκρανού βουλευτή Ολέξι Χοντσαρένκο.
Το περιεχόμενο του σχεδίου
Το σχέδιο προβλέπει εκεχειρία με στρατιωτικές, πολιτικές και οικονομικές πτυχές, με στόχο την αποκατάσταση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνονται μέτρα ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, καθώς και νομικές εγγυήσεις για τη διεθνή θέση της Ρωσίας.
Η στάση του Ζελένσκι
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είχε νωρίτερα ζητήσει μια «αξιοπρεπή» ειρηνευτική συμφωνία για τη χώρα του. Η τοποθέτηση αυτή έγινε μετά από συνάντηση στο Κίεβο με κορυφαίο αξιωματούχο της κυβέρνησης των ΗΠΑ, ο οποίος παρουσίασε το σχέδιο της Ουάσινγκτον για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής.
Δηλώσεις του Ουκρανού προέδρου
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα που μεταδόθηκε το βράδυ της Πέμπτης, ο Ζελένσκι τόνισε: «Η Ουκρανία χρειάζεται ειρήνη και θα κάνει τα πάντα ώστε κανείς στον κόσμο να μην μπορεί να πει ότι καταλύουμε τη διπλωματία. Μια αξιοπρεπή ειρηνευτική συμφωνία, στους όρους της οποίας θα γίνονται σεβαστές η ανεξαρτησία μας, η εθνική μας κυριαρχία και η αξιοπρέπεια του ουκρανικού λαού».
Το μήνυμα αυτό ακολούθησε τη συνάντηση του Ουκρανού προέδρου με τον υπουργό Στρατού των ΗΠΑ Ντάνιελ Ντρίσκολ, ο οποίος παρουσίασε τις βασικές γραμμές του σχεδίου.
Κύρια σημεία της συμφωνίας για την Ουκρανία
Εδαφικά ζητήματα
Η συμφωνία προβλέπει ότι Κριμαία, Ντονέτσκ και Λουχάνσκ αναγνωρίζονται de facto ως ρωσικά εδάφη. Οι περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια παραμένουν σε «παγωμένο» καθεστώς, ενώ ορισμένες ζώνες θα αποστρατικοποιηθούν υπό ρωσικό έλεγχο. Επιπλέον, καμία πλευρά δεν θα μπορεί να τροποποιεί τα σύνορα με χρήση βίας.
Στρατιωτικές ρυθμίσεις
Το ΝΑΤΟ δεν θα αναπτύξει στρατεύματα στην Ουκρανία, με τα αεροσκάφη να παραμένουν στην Πολωνία. Προβλέπεται διάλογος ασφάλειας ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-Ρωσίας μέσω κοινής ομάδας εργασίας. Η Ρωσία αναλαμβάνει νομική δέσμευση για μη επίθεση προς Ουκρανία και Ευρώπη.
Οικονομικά και αναπτυξιακά μέτρα
Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα επενδύσουν 200 δισ. δολάρια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, με τα μισά να προέρχονται από «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Παράλληλα, προβλέπεται η ίδρυση Ταμείου Ανάπτυξης για υποδομές, τεχνολογία και πόρους.
Σχέσεις με τη Ρωσία
Η συμφωνία περιλαμβάνει σταδιακή άρση κυρώσεων και επανένταξη της Ρωσίας στην G8, καθώς και μακροπρόθεσμη οικονομική συνεργασία με τις ΗΠΑ.
Ενέργεια και κρίσιμες εγκαταστάσεις
Ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια θα λειτουργεί υπό επίβλεψη της IAEA, με παραγωγή μοιρασμένη 50-50. Η υποδομή φυσικού αερίου της Ουκρανίας θα αποκατασταθεί με αμερικανική βοήθεια.
Εφαρμογή και εποπτεία
Η συμφωνία είναι νομικά δεσμευτική και εποπτεύεται από το «Συμβούλιο Ειρήνης» υπό τον Ντόναλντ Τραμπ. Σε περίπτωση παραβιάσεων, προβλέπονται κυρώσεις και άμεση ενεργοποίηση εκεχειρίας με υποχώρηση στρατιωτικών δυνάμεων.
Οφέλη και δεσμεύσεις
Ουκρανία
Παραμένει εκτός ΝΑΤΟ με νομική κατοχύρωση.
Διατηρεί περιορισμένες ένοπλες δυνάμεις χωρίς πυρηνικό καθεστώς.
Λαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ υπό όρους.
Ρωσία
Αναλαμβάνει νομική δέσμευση για μη επίθεση.
Εξασφαλίζει σταδιακή άρση κυρώσεων και επιστροφή στην G8.
Επιπλέον προβλέψεις
Η συμφωνία προβλέπει ανταλλαγή κρατουμένων και επιστροφή απαχθέντων παιδιών, καθώς και διενέργεια εκλογών στην Ουκρανία 100 ημέρες μετά την υπογραφή. Τέλος, παρέχεται πλήρης αμνηστία σε όλους τους συμμετέχοντες στη σύγκρουση.
