Το Ισραήλ στηρίζεται στο υπολογιστικό νέφος (cloud) της Microsoft για μαζική παρακολούθηση Παλαιστινίων,αποκαλύπτει ο , σε κοινή έρευνα με το +972 Magazine και το ισραηλινό Local Call. 

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ένα απόγευμα, περί τα τέλη του 2021, ο διευθύνων σύμβουλος της Microsoft, Σάτια Ναντέλα, συναντήθηκε με τον επικεφαλής της υπηρεσίας του ισραηλινού στρατού «Μονάδα 8200», που διαθέτει μεγάλες δυνατότητες στην κυβερνοασφάλεια και τον κυβερνοπόλεμο.Ο Ισραηλινός αξιωματούχος είχε σαφή ατζέντα, καθώς ήθελε τη μεταφορά τεράστιου όγκου άκρως απόρρητου υλικού πληροφοριών στο cloud της αμερικανικής εταιρείας.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά της Microsoftκοντά στο Σιάτλ. Ο διοικητής της μονάδας 8200 Γιόσι Σαριέλ εξασφάλισε την υποστήριξη του Ναντέλα σε ένα σχέδιο που θα έδινε στην υπηρεσία του πρόσβαση σε έναν εξατομικευμένο και απομονωμένο χώρο μέσα στην πλατφόρμα Azure της Microsoft.
 

Σύστημα καταγραφής και αποθήκευσης κλήσεων Παλαιστινίων

Με την πρακτικά απεριόριστη χωρητικότητα του Azure, η Μονάδα 8200 ξεκίνησε να κατασκευάζει ένα νέο, ιδιαίτερα παρεμβατικό εργαλείο μαζικής παρακολούθησης. Πρόκειται για ένα σύστημα που καταγράφει και αποθηκεύει εκατομμύρια τηλεφωνικές κλήσεις Παλαιστινίων καθημερινά από τη Γάζα και τη Δυτική Όχθη.

Σύμφωνα με τη δημοσιογραφική έρευνα, το σύστημα αποθήκευσης σε υπολογιστικό νέφος, που τέθηκε σε λειτουργία το 2022, επιτρέπει στο Ισραήλ να καταγράφει και να διατηρεί καθημερινά τεράστιο όγκο τηλεφωνικών συνομιλιών για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Η Microsoft υποστηρίζει ότι ο Ναντέλα δεν γνώριζε τι είδους δεδομένα σχεδίαζε να αποθηκεύει η ισραηλινή υπηρεσία στο Azure. Ωστόσο, έγγραφα και συνεντεύξεις με 11 πηγές από τη Microsoft και τις ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες αποκαλύπτουν ότι το Azure χρησιμοποιήθηκε για την αποθήκευση του τεράστιου αρχείου παλαιστινιακών επικοινωνιών.

Τρεις πηγές από τη Μονάδα 8200 επιβεβαιώνουν ότι το ψηφιακό σύστημα αποθήκευσης χρησιμοποιήθηκε για τον σχεδιασμό αεροπορικών επιδρομών και άλλων επιχειρήσεων σε Γάζα και Δυτική Όχθη. 

Το Ισραήλ, που έχει έλεγχο στο παλαιστινιακό τηλεπικοινωνιακό δίκτυο, παρακολουθεί εδώ και καιρό τηλεφωνικές συνομιλίες στα κατεχόμενα. Όμως, με το νέο σύστημα, οι υπηρεσίες κατάφεραν να ακούσουν αδιάκριτα και μαζικά το περιεχόμενο των κλήσεων εκατομμυρίων απλών πολιτών, ακόμη και εκ των υστέρων. 

Η διοίκηση της Μονάδας 8200 στράφηκε στη Microsoft όταν κατάλαβε ότι οι στρατιωτικοί διακομιστές που διαθέτει δεν επαρκούσαν για την αποθήκευση δεδομένων μιας ολόκληρης πληθυσμιακής ομάδας. Μέσα στην ομάδα κυριάρχησε ένα νέο σύνθημα: «Ένα εκατομμύριο κλήσεις την ώρα».

Το σύστημα εγκαταστάθηκε στους διακομιστές της Microsoft, με επιπλέον επίπεδα ασφαλείας που σχεδιάστηκαν από μηχανικούς της εταιρείας σε συνεργασία με τη Μονάδα 8200. Τα έγγραφα δείχνουν ότι μεγάλο μέρος αυτών των δεδομένων βρίσκεται πλέον σε κέντρα δεδομένων (datacenter) της Microsoft στην Ολλανδία και την Ιρλανδία.
 

Εργαλείο πολέμου το υπολογιστικό νέφος της Microsoft

Σύμφωνα πάντα με την κοινή έρευνα που δημοσίευσε ο Guardian, η αποκάλυψη για τον ρόλο της Microsoft στο πρόγραμμα έρχεται σε μία περίοδο που η τεχνολογική εταιρεία αντιμετωπίζει πιέσεις από υπαλλήλους και επενδυτές για τις σχέσεις της με τον ισραηλινό στρατό και τη συμμετοχή της στον πόλεμο στη Γάζα.

Τον Μάιο, υπάλληλος διέκοψε ομιλία του Ναντέλα και φώναξε: «Γιατί δεν δείχνετε πώς τα εγκλήματα πολέμου του Ισραήλ υποστηρίζονται από το Azure;». Μετά τις αποκαλύψεις, η Microsoft αποφάσισε να προχωρήσει σε εξωτερικό έλεγχο, ο οποίος όμως «δεν βρήκε αποδείξεις ότι το Azure ή τα προϊόντα AI της χρησιμοποιήθηκαν για να στοχοποιηθούν ή να πληγούν άτομα».

Την ίδια ώρα όμως, πηγές της ισραηλινής Μονάδας 8200 δήλωσαν ότι τα δεδομένα από τις ηχογραφημένες κλήσεις αξιοποιήθηκαν στον σχεδιασμό βομβαρδισμών στη Γάζα. Μία πηγή ανέφερε ότι όταν προγραμματιζόταν πλήγμα σε στόχο εντός πυκνοκατοικημένης περιοχής, η ομάδα ανέτρεχε στο υπολογιστικό νέφος (cloud) για να αναλύσει συνομιλίες ατόμων από το περιβάλλον του στόχου.

Ακόμη πιο εντατική έγινε η χρήση του συστήματος μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς και κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής εκστρατείας στη Γάζα που έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 60.000 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων 18.000 παιδιά, σύμφωνα με τις πηγές.
 

Στο στόχαστρο και η Δυτική Όχθη

Αρχικά το σύστημα χρησιμοποιήθηκε για τη Δυτική Όχθη,όπου ζουν περίπου 3 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι. Πηγές αναφέρουν ότι οι πληροφορίες από το ψηφιακό σύστημα αποθήκευσης χρησιμοποιήθηκαν για εκβιασμούς, φυλακίσεις ή ακόμη και για να δικαιολογηθούν δολοφονίες εκ των υστέρων.

«Όταν χρειάζεται να συλληφθεί κάποιος και δεν υπάρχει επαρκής λόγος, βρίσκουν στο cloud την αφορμή», ανέφερε χαρακτηριστικά πρώην αξιωματικός της μονάδας.

Η Microsoft δήλωσε ότι δεν είχε γνώση του περιεχομένου των δεδομένων. Ανέφερε ότι η συνεργασία της με τη Μονάδα 8200 περιοριζόταν στην ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας.
 

Μαζική παρακολούθηση με AI

Ο Γιόσι Σαριέλ, επικεφαλής της Μονάδας 8200 από το 2021 έως το 2024, ήταν ο εμπνευστής του προγράμματος. Ο ίδιος, μετά τις επιθέσεις Παλαιστινίων κατά Ισραηλινών το 2015, υποστήριξε ότι όλοι ανεξαιρέτως οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να παρακολουθούνται μαζικά. 

«Ξαφνικά ολόκληρος ο πληθυσμός έγινε εχθρός μας», είπε πηγή που εργάστηκε στο πρόγραμμα. Εκείνη την περίοδο χρησιμοποιούνταν το σύστημα «noisy message» που ανέλυε αυτόματα τα γραπτά μηνύματα και απέδειξε βαθμό επικινδυνότητας σε κάθε μήνυμα, με βάση λέξεις που σχετίζονται με όπλα ή επιθυμία για αυτοκτονία. Το σύστημα εξακολουθεί να χρησιμοποιείται.

Το 2021, ο Σαριέλ έθεσε ως προτεραιότητα τη συνεργασία με τη Microsoft ώστε να αξιοποιηθεί το ψηφιακό σύστημα για την αποθήκευση εκατομμυρίων τηλεφωνικών κλήσεων. Στη συνάντησή του με τον Ναντέλα, ο Σαριέλ δεν φέρεται να ανέφερε ρητά ότι επρόκειτο για ηχογραφημένες κλήσεις, αλλά μίλησε για «ευαίσθητα δεδομένα». Όμως έγγραφα δείχνουν ότι μηχανικοί της Microsoft γνώριζαν ότι θα αποθηκεύονταν αρχεία ήχου.
 

11.500 terabyte στρατιωτικών δεδομένων

Έως τον Ιούλιο του 2025, σύμφωνα με έγγραφα, αποθηκεύονταν 11.500 terabytes ισραηλινών στρατιωτικών δεδομένων στο Azure στην Ολλανδία. Η ποσότητα ισοδυναμεί με περίπου 200 εκατομμύρια ώρες ήχου. Ενδεχομένως ένα κομμάτι των πληροφοριών, ανήκει και σε άλλες υπηρεσίες. 

Η Microsoft φέρεται να γνώριζε ότι η Μονάδα 8200 ήθελε να μεταφέρει έως και το 70% των δεδομένων της, συμπεριλαμβανομένων όσων είναι «άκρως απόρρητα» στο Azure. Ο Σαριέλ, πριν από τη συνάντησή του με τον Ναντέλα, είχε γράψει βιβλίο για την τεχνητή νοημοσύνη, στο οποίο πρότεινε να μεταφερθούν όλα τα δεδομένα των μυστικών υπηρεσιών στο cloud. 

Ανώτατος αξιωματικός είπε ότι ο Σαριέλ «καυχιόταν» για τις σχέσεις του με τον Ναντέλα. Η Microsoft το διαψεύδει.
 

Το σύστημα απέτυχε στην επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου

Παρά την τεχνολογική υπεροχή, η χρήση του ψηφιακού προγράμματος αποθήκευσης δεν απέτρεψε τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Ο Σαριέλ παραιτήθηκε πέρυσι, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για την αποτυχία της Μονάδας 8200. 

Όμως, υποστηρίζει το δημοσίευμα, το σύστημα συνεχίζει να χρησιμοποιείται εκτενώς στον πόλεμο, όπως και άλλα εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης για την επιλογή στόχων. Πηγές ανέφεραν ότι το ενδιαφέρον για το σύστημα αυξάνεται, καθώς το Ισραήλ φαίνεται να προετοιμάζεται για μακροχρόνιο έλεγχο της Γάζας.