Ένας πρόσφατα αποκαλυφθείς αρχαίος αιγυπτιακός τάφος ρίχνει φως σε βασιλική οικογένεια που κάποτε κυβερνούσε την περιοχή πριν από 3.600 χρόνια, σύμφωνα με πληροφορίες από το CNN

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τον τεράστιο ταφικό θάλαμο από ασβεστόλιθο, ο οποίος διαθέτει πολλαπλά δωμάτια και μια διακοσμημένη είσοδο, τον Ιανουάριο στην Άβυδο της Αιγύπτου. Αλλά ο προοριζόμενος ένοικος του πολυτελούς τάφου παραμένει ένα μυστήριο. Οι νεκροθάφτες είχαν καταστρέψει το ιερογλυφικό κείμενο που ήταν ζωγραφισμένο σε τούβλα στην είσοδο, αφήνοντας το όνομα δυσανάγνωστο, σύμφωνα με δελτίο τύπου που εξέδωσε στις 27 Μαρτίου το Μουσείο Penn του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.

Ο εντυπωσιακός τάφος δεν περιείχε σκελετικά υπολείμματα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ταυτοποίηση του ιδιοκτήτη του. Ωστόσο, οι ερευνητές που έκαναν την ανακάλυψη πιστεύουν ότι είναι πιθανότατα ο τόπος ανάπαυσης ενός βασιλιά που κυβέρνησε την Άνω Αίγυπτο κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Ενδιάμεσης Περιόδου μεταξύ του 1640 και του 1540 π.Χ. ως μέλος της δυναστείας της Αβύδου, μιας από τις λιγότερο κατανοητές δυναστείες της αρχαίας Αιγύπτου. Ο μυστηριώδης βασιλιάς μπορεί να είναι ένας από τους πολλούς που ως γνωστόν λείπουν από τα παραδοσιακά αρχεία των μοναρχών που κάποτε κυβέρνησαν την περιοχή.

«Πρόκειται για μια πολύ μυστηριώδη, αινιγματική δυναστεία που φαίνεται ότι βασικά έχει ξεχαστεί κατά κάποιον τρόπο από τα αρχαία αρχεία της Αιγύπτου, επειδή βρισκόταν σε αυτή την περίοδο πολιτικής παρακμής και κατακερματισμού», δήλωσε ο Josef Wegner, αιγυπτιολόγος και καθηγητής αιγυπτιακής αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, ο οποίος ηγήθηκε της ανασκαφής. «Αυτός ο μυστηριώδης τάφος ... ανοίγει ένα νέο είδος οδού έρευνας (για τη δυναστεία του Άβυδου)».

Ο ταφικός θάλαμος είναι ο μεγαλύτερος που έχει ανακαλυφθεί από οποιονδήποτε γνωστό ηγεμόνα της ίδιας δυναστείας, φωτίζοντας μια προηγουμένως παρεξηγημένη περίοδο της ιστορίας που μπορεί να αποκαλυφθεί μόνο μέσω των υλικών καταλοίπων, λένε οι ειδικοί.

Ο χαμένος φαραώ

Οι αρχαιολόγοι βρήκαν τον τάφο σχεδόν 7 μέτρα (23 πόδια) κάτω από το έδαφος, στη θέση μιας αρχαίας νεκρόπολης ή «πόλης των νεκρών». Η νεκρόπολη βρίσκεται στο βουνό Άνουβις της Αβύδου , έναν φυσικό σχηματισμό σε σχήμα πυραμίδας που θεωρούνταν ιερός από τους αρχαίους Αιγυπτίους και χρησίμευε για να κρύβει τους τάφους που χτίζονταν κάτω από αυτόν.

Στα ιστορικά αρχεία, η Άβυδος αναφέρεται ως ιερή πόλη που ήταν η τελευταία κατοικία του Όσιρι -του θεού του κάτω κόσμου- και ο προτιμώμενος τόπος ανάπαυσης για τους πρώτους φαραώ. Η νεκρόπολη αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια των αιώνων, καθώς περισσότερες δυναστείες έχτιζαν τάφους και έθαβαν τους βασιλιάδες τους μέσα στο βασιλικό νεκροταφείο.

Πάνω από μια δεκαετία πριν, ο Wegner και η ομάδα του βρήκαν τον πρώτο τάφο μέσα σε αυτή τη νεκρόπολη που επιβεβαίωσε την ύπαρξη της δυναστείας της Αβύδου, μιας κυβερνητικής γραμμής που είχε υποτεθεί για πρώτη φορά το 1997 από τον αιγυπτιολόγο Kim Ryholt. Ο Ryholt πίστευε ότι η μικρότερη δυναστεία θα κυβερνούσε την περιοχή της Αβύδου κατά τη διάρκεια μιας εποχής κατά την οποία η αρχαία Αίγυπτος είχε διασπαστεί σε αντίπαλα βασίλεια.

Ο ιδιοκτήτης εκείνου του πρώτου τάφου, ο βασιλιάς Σενέμπ-Κέι, ήταν ένας εντελώς άγνωστος φαραώ που δεν αναφέρθηκε ποτέ στα ιστορικά αρχεία. Από τους οκτώ τάφους της δυναστείας που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής, ο τάφος του Seneb-Kay είναι ο μόνος που βρέθηκε με ένα όνομα που διατηρήθηκε στον ταφικό θάλαμο.

Ο τάφος που ανακαλύφθηκε πρόσφατα είναι παρόμοιος στην αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση, αλλά είναι πολύ μεγαλύτερος από εκείνον του Σενέμπ-Κέι - το κύριο διαμέρισμα της κρύπτης με τρεις θαλάμους έχει πλάτος περίπου 1,9 μέτρα και μήκος 6 μέτρα. Επειδή ο τάφος χτίστηκε σε ένα τμήμα της νεκρόπολης που οι ερευνητές πιστεύουν ότι είχε δημιουργηθεί νωρίτερα στο χρόνο, πιστεύουν ότι ο πλούσιος βασιλιάς που θάφτηκε εκεί ήταν πιθανότατα προκάτοχος του Seneb-Kay.

Οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι ο τάφος μπορεί να ανήκε στον βασιλιά Σενάιμπ ή στον βασιλιά Παεντζένι, δύο μονάρχες που εκπροσωπούνται στο λιγοστό αρχαιολογικό αρχείο της δυναστείας που υπάρχει ως μέρος ενός αφιερωμένου μνημείου στην Άβυδο.

«Είναι εξίσου πιθανό να πρόκειται για κάποιον εντελώς άγνωστο βασιλιά», δήλωσε ο Wegner, ο οποίος είναι επίσης έφορος του αιγυπτιακού τμήματος του Μουσείου Penn. «Δεν νομίζουμε ότι έχουμε όλα τα ονόματα (των βασιλέων της Αβύδου) - τα στοιχεία δεν έχουν διασωθεί με συνέπεια γι' αυτούς».

Αν και δεν διασώθηκαν τυχόν σημάδια που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό του προηγούμενου ενοίκου του φρεσκοανασκαμμένου ταφικού θαλάμου, ο τάφος εξακολουθεί να έχει δύο ζωγραφισμένες εικόνες των θεών Ίσιδας και Νέφθυς, οι οποίες συνήθως απεικονίζονταν στις ταφικές τελετές σαν να θρηνούσαν τον νεκρό.

Οι ερευνητές σχεδιάζουν να ερευνήσουν περίπου 10.000 τετραγωνικά μέτρα (πάνω από 100.000 τετραγωνικά πόδια) περισσότερο από το έδαφος της ερήμου της περιοχής σε μια προσπάθεια να αποκαλύψουν επιπλέον τάφους, δήλωσε ο Wegner. «Θα μπορούσαν εύκολα να υπάρχουν 12 ή 15 βασιλείς που συνθέτουν αυτή την ομάδα βασιλέων», είπε.

Εκτός από την περαιτέρω ανασκαφή, οι ερευνητές θα ερευνήσουν την περιοχή χρησιμοποιώντας ραντάρ διείσδυσης στο έδαφος, τεχνολογία που χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να χαρτογραφήσει δομές κάτω από την επιφάνεια της Γης, καθώς και μαγνητομετρία, η οποία δημιουργεί χάρτες δομών στο υπέδαφος που έχουν μαγνητικές υπογραφές.

«Η ανακάλυψη ενός ακόμη ηγεμόνα της δυναστείας της Αβύδου είναι πολύ συναρπαστική», δήλωσε η Σαλίμα Ικράμ, διακεκριμένη πανεπιστημιακός καθηγήτρια Αιγυπτιολογίας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο του Καΐρου, σε ηλεκτρονικό μήνυμα. «Αποδεικνύει ότι υπήρχε ένα σημαντικό βασιλικό ... νεκροταφείο εδώ εκείνης της εποχής, μας παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες για τη βασιλική αρχιτεκτονική των τάφων, (και) μας δίνει μια ένδειξη για τα μέλη αυτής της δυναστείας και τη σειρά με την οποία κυβέρνησαν».

Η Ikram δεν συμμετείχε στην ανακάλυψη του ταφικού θαλάμου, αλλά δήλωσε ότι ελπίζει ότι οι μελλοντικές ανασκαφές θα αποδώσουν περισσότερους τάφους που θα βοηθήσουν στην «περαιτέρω κατανόηση αυτής της κάποτε σκοτεινής περιόδου της αιγυπτιακής ιστορίας».

Ξαναγράφοντας την αρχαία αιγυπτιακή ιστορία

Οι βασιλείς της δυναστείας του Άβυδου, όπως ο Σενέμπ-Κέι, είναι μοναδικοί επειδή δεν εμφανίζονται στους καταλόγους βασιλιάδων που διατηρούσαν κάποτε οι αρχαίοι Αιγύπτιοι.

«Στους Αιγύπτιους βασιλείς άρεσε να παρουσιάζουν την ιστορία τους ως απλή και γραμμική και κατέγραφαν τα ονόματα (των βασιλιάδων) με σειρά. Αυτοί οι βασιλείς δεν υπάρχουν εκεί. Έτσι, αν κοιτάξουμε αυτό το είδος της αυστηρής ιστορικής καταγραφής, δεν έχουμε καμία θέση για αυτούς τους βασιλιάδες», δήλωσε η Laurel Bestock, αιγυπτιολόγος και αναπληρώτρια καθηγήτρια αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Brown στο Rhode Island. Η Bestock δεν συμμετείχε στην ανακάλυψη του νέου τάφου.

«Όταν βρίσκουμε αυτά τα μνημεία, μας δείχνει πόσο ανεπαρκές είναι αυτό το αυστηρό, γραμμικό ιστορικό αρχείο - γράφτηκε πραγματικά, όχι για να είναι ακριβές, αλλά για να υποστηρίξει μια συγκεκριμένη άποψη των μεταγενέστερων βασιλιάδων που πήγαν και επανένωσαν την Αίγυπτο», πρόσθεσε η Bestock. «Έγραψαν για τους εαυτούς τους ως μεγάλους νικητές και ότι κέρδισαν εθνικούς πολέμους, και απλά αγνόησαν κατά κάποιο τρόπο όλους τους μικρούς παίκτες».

Ανακαλύψεις όπως αυτός ο τελευταίος τάφος της Αβύδου είναι «απίστευτα συναρπαστικές», επειδή παρέχουν το πλαίσιο για μια πλουσιότερη ιστορία, ανεξάρτητα από το αν αποκαλυφθεί ή όχι η ταυτότητα αυτού του βασιλιά, σημείωσε ο Bestock.

Μέχρι στιγμής, ο βασιλιάς στον οποίο ανήκε ο ταφικός θάλαμος παραμένει ένα μυστήριο, αλλά στόχος του Wegner είναι να ταυτοποιήσει μια μέρα τον ηγεμόνα για να τον βοηθήσει να εδραιωθεί στο ιστορικό χρονολόγιο. «Με την αρχαιολογία ελπίζεις σε αποδείξεις», δήλωσε ο Wegner. «Το αρχαιολογικό αρχείο, ξέρετε, σας δίνει εκπλήξεις και ανατροπές στην πορεία, οπότε ποτέ δεν ξέρετε τι μπορεί να βρείτε».