Μία κοινή αποστολή Ιταλών και Αιγυπτίων, σε συνεργασία με το Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου και το Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, πραγματοποίησε μια πρωτοποριακή αρχαιολογική ανακάλυψη, φέρνοντας στο φως ένα σύνολο πετρόχτιστων τάφων που χρονολογούνται στην Ελληνο – Ρωμαϊκή περίοδο, κοντά στο Μαυσωλείο του Αγά Χαν του Γ’, στην ιστορική πόλη Ασουάν.
Το Μαυσωλείο του Αγά Χαν του Γ’ είναι ένα εντυπωσιακό ταφικό μνημείο, κτισμένο σε νουβικό στιλ, αφιερωμένο στον πνευματικό ηγέτη των Ισμαηλιτών.
Οι τάφοι, οι οποίοι ανήκουν στο μεγάλο κοιμητήριο που περιβάλλει το Μαυσωλείο, είναι εξαιρετικοί λόγω των καλά διατηρημένων ιερογλυφικών τους επιγραφών, προσφέροντας νέα στοιχεία για τις ταφικές παραδόσεις στη διάρκεια της Δυναστείας των Πτολεμαίων και της Ρωμαϊκής Εποχής.
Ανάμεσα στα πιο σημαντικά ευρήματα της φετινής ανασκαφικής περιόδου, ξεχωρίζει ο τάφος No. 38, για το αρχιτεκτονικό του σχέδιο και την εξαιρετική κατάσταση διατήρησής του. Σε βάθος δύο μέτρων κάτω από τη γη, ο επισκέπτης φτάνει στο ταφικό μνημείο κατεβαίνοντας μια πέτρινη σκάλα με εννιά σκαλοπάτια, περιστοιχισμένη από αναβαθμίδες με ωμόπλινθους, οι οποίες, θεωρείται πως, χρησίμευαν για την απόθεση ταφικών αναθημάτων.
Στο εσωτερικό του τάφου, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια σαρκοφάγο από ασβεστόλιθο, ύψους δύο μέτρων, σε μια πετρόχτιστη αναβαθμίδα. Η σαρκοφάγος έχει ένα σκέπαστρο σε ανθρωποειδές σχήμα, με φιλοτεχνημένες λεπτομέρειες ενός ανθρώπινου προσώπου, μια παραδοσιακή περούκα και έντονα διακοσμητικά στοιχεία.
Δύο κάθετοι κίονες με ιερογλυφικά κείμενα, απευθύνουν προσευχές στις τοπικές θεότητες της Ασουάν και αναγνωρίζουν τον ένοικο του τάφου: ο Ka-Mesiu, ήταν κάποιος υψηλόβαθμος αξιωματικός της εποχής.
Επίσης, μέσα στον τάφο, ανακαλύφθηκαν τα ονόματα πολλών μελών της οικογένειας. Από το σημείο, ανακτήθηκαν ακόμη, πολλές μούμιες, μεταξύ των οποίων, και παιδιών. Ο υπουργός τουρισμού και αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, Sherif Fathy, χαρακτήρισε την ανακάλυψη ως μια σημαντική προσθήκη στο πλούσιο αρχαιολογικό αρχείο της Ασουάν, τονίζοντας το βάθος και την ποικιλομορφία του Αιγυπτιακού πολιτισμού στη διάρκεια των μεταγενέστερων ιστορικών περιόδων.
Ακόμη, ο υπουργός τόνισε τη σημασία της διεθνούς επιστημονικής συνεργασίας, επισημαίνοντας πως, αυτές ανοίγουν νέους δρόμους για την κατανόηση της δομής των τοπικών κοινωνιών στη νότια Αίγυπτο, κατά τη διάρκεια της Ελληνο – Ρωμαϊκής περιόδου.
Κόμβος του πολιτισμού και του εμπορίου
Το πρόσφατο εύρημα, επιβεβαιώνει τη σημασία της Ασουάν ως έναν σημαντικό πολιτιστικό και διοικητικό κόμβο της αρχαιότητας. Επίσης, ο γενικός γραμματέας του ανώτατου συμβουλίου αρχαιοτήτων, Mohamed Ismail Khaled, δήλωσε πως, η ανακάλυψη, αναδεικνύει την αδιάλειπτη χρήση του κοιμητηρίου από διάφορες κοινωνικές τάξεις – από οικογένειες της ελίτ που αποτίθεντο σε τάφους στην κορυφή του οροπεδίου, έως άτομα της μέσης τάξης, τα οποία θάβονταν στις πλαγιές του.
Ο Khaled, σημείωσε πως, οι επιγραφές και τα τεχνουργήματα που ανακαλύφθηκαν, θα προσφέρουν ανεκτίμητης αξίας υλικό στους αιγυπτιολόγους, ειδικά για την μελέτη των ταφικών εθίμων και της θρησκευτικής εικονογραφίας στις μεταγενέστερες περιόδους στην Αίγυπτο.
Οι μούμιες που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα, ανάμεσα στις οποίες και παιδιών, θα υποβληθούν σε αξονική τομογραφία και βιολογική ανάλυση με την έναρξη της επόμενης περιόδου, το φθινόπωρο, για την περαιτέρω εξερεύνηση της ταυτότητας, της κατάστασης της υγείας και των αιτιών θανάτου των ατόμων.
Η σημασία των ευρημάτων για την κατανόηση των ταφικών εθίμων
Ο Mohamed Abdel-Badie, επικεφαλής του τομέα αιγυπτιακών αρχαιοτήτων στο ανώτατο συμβούλιο αρχαιοτήτων, εξήγησε πως, η κορυφή του λόφου, φιλοξενεί μεγάλους τάφους κάτω από το έδαφος, οι οποίοι χρονολογούνται στην περίοδο των Πτολεμαίων και οι οποίοι αρχικά προορίζονταν για την ελίτ, ενώ αργότερα, κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο, επαναχρησιμοποιήθηκαν.
Στις προηγούμενες ανασκαφικές αποστολές, η ίδια ομάδα, έφερε στο φως ταφικούς μασταμπάδες (πυραμιδοειδείς τάφοι, κυρίως βαθμιδωτοί) και πετρόχτιστους τάφους σε βουνά κοντά στο Sidi Othman, αποκαλύπτοντας τον αρχιτεκτονικό ρυθμό της κακοτράχαλης τοπογραφίας της περιοχής.
Η πρόσφατη ανακάλυψη, εντάσσεται στο αρχαιολογικό πρόγραμμα που έχει ξεκινήσει από το 2019, με επικεφαλής την καθηγήτρια Patrizia Piacentini, αιγυπτιολόγο στο πανεπιστήμιο του Μιλάνο και τον Fahmy Al-Amin, γενικό διευθυντή της αρχαιολογικής υπηρεσίας της Ασουάν.
Οι ανακαλύψεις στην περιοχή κοντά στο Μαυσωλείο του Αγά Χαν Γ’, εξακολουθούν να αναδεικνύουν την τεράστια αρχαιολογική αξία της περιοχής, επιβεβαιώνοντας τη θέση της ως ζωτικού στοιχείου του ιστορικού τοπίου της Ασουάν και καθοριστικής πηγής γνώσεων για την Ελληνο – Ρωμαϊκή πολιτιστική κληρονομιά της Αιγύπτου.
