Διακομματική ομάδα μελών του Κογκρέσου παρουσίασε αυτή την εβδομάδα νέο νομοσχέδιο στη Βουλή των Αντιπροσώπων, το οποίο αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας των Ηνωμένων Πολιτειών με την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ στους τομείς της αντιτρομοκρατίας και της ναυτικής ασφάλειας.
Όπως αναφέρει το , το νομοσχέδιο, με τίτλο «Αμερικανο-Ελληνο-Ισραηλινή Νοτιοανατολική Μεσογειακή Εταιρική Σχέση για την Αντιτρομοκρατία και τη Ναυτική Ασφάλεια 2025», κατετέθη με πρωτοβουλία της ομογενούς βουλευτού Νικόλ Μαλλιωτάκη (Ρεπουμπλικανή, Νέα Υόρκη) και συνυπογράφεται από μέλη και των δύο κομμάτων.
Στόχος είναι η θεσμική ενίσχυση του σχήματος 3+1 (ΗΠΑ, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ), μέσω κοινών εκπαιδευτικών και επιχειρησιακών πρωτοβουλιών, αλλά και η περαιτέρω εδραίωση της αμερικανικής παρουσίας και επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο.
Δύο νέα κέντρα εκπαίδευσης σε Ελλάδα και Κύπρο
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη δημιουργία δύο εξειδικευμένων κέντρων εκπαίδευσης:
Το TRIREME (Training and Readiness Initiative for Regional East-Mediterranean Maritime-Security Enforcement) στη Σούδα της Κρήτης, για θέματα ναυτικής ασφάλειας.
Το CERBERUS (Counterterrorism Education for Readiness Building in the East-Mediterranean Region to Unify Security), στο κέντρο CYCLOPS στη Λάρνακα, για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Και τα δύο προγράμματα θα χρηματοδοτηθούν απευθείας από το Πεντάγωνο, με ετήσια κονδύλια ύψους 1,5 εκατομμυρίου δολαρίων το καθένα για την περίοδο 2026–2029. Επιπλέον, προβλέπονται επενδύσεις ύψους 5 εκατ. δολαρίων σε κάθε χώρα για την ανάπτυξη υποδομών και την προμήθεια εξοπλισμού, με πρόσθετη ενίσχυση 2 εκατ. δολαρίων ετησίως.
Οριστική άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο
Ιδιαίτερη σημασία αποκτά η πρόβλεψη για οριστική άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Το εμπάργκο, το οποίο είχε αρχίσει να αίρεται με ετήσιες αξιολογήσεις από το 2020, πλέον προβλέπεται να καταργηθεί πλήρως, χωρίς να απαιτείται ετήσια πιστοποίηση από την αμερικανική κυβέρνηση.
Προκαλεί η Τουρκία για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ: Τέτοια τετελεσμένα γεγονότα δεν θα επιτραπούν
Ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου 3+1
Το νομοσχέδιο ενισχύει και το διακοινοβουλευτικό πλαίσιο συνεργασίας, καθιστώντας μόνιμη την Ομάδα Διακοινοβουλευτικής Συνεργασίας που είχε ιδρυθεί το 2021. Επιπλέον, προβλέπεται η σύσταση δύο νέων υπο-ομάδων ασφαλείας, με τη συμμετοχή ανώτατων στελεχών των Υπουργείων Άμυνας, Εξωτερικών και Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, καθώς και των αντίστοιχων φορέων σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ.
Αύξηση κονδυλίων για στρατιωτική εκπαίδευση
Το πρόγραμμα IMET (International Military Education and Training), μέσω του οποίου στρατιωτικοί από τρίτες χώρες εκπαιδεύονται στις ΗΠΑ, ενισχύεται επίσης. Προβλέπεται η χορήγηση επιπλέον $1 εκατ. ετησίως στο Ισραήλ, και $250.000 σε Ελλάδα και Κύπρο, για την περίοδο 2026–2029.
Στρατηγική πρωτοβουλία με ελληνικό ενδιαφέρον
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι το τρίτο κατά σειρά που κατατίθεται στο Κογκρέσο μέσα σε επτά χρόνια με έντονο ελληνικό ενδιαφέρον, μετά τον Νόμο για την Ασφάλεια και Ενεργειακή Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο (2019) και τον Νόμο για την Αμυντική και Διακοινοβουλευτική Συνεργασία ΗΠΑ–Ελλάδας (2021).
Το American Hellenic Institute (AHI) χαιρέτισε την πρόταση, κάνοντάς λόγο για «κρίσιμο βήμα εμβάθυνσης της συνεργασίας στην περιοχή». Όπως αναφέρει σε δήλωσή του, το σχήμα 3+1 μπορεί να εξελιχθεί σε πυλώνα σταθερότητας για τα αμερικανικά συμφέροντα και την ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί και στη Γερουσία τις προσεχείς εβδομάδες, ενώ είναι πιθανό να ενσωματωθεί στον Αμυντικό Προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA) του έτους.
