Αξιωματικοί των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων βρίσκονται αυτές τις ημέρες στη Λευκορωσία, συμμετέχοντας ως παρατηρητές στα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια που διεξάγουν Ρωσία και Λευκορωσία. Ο Λευκορώσος υπουργός Άμυνας, Βίκτορ Χρένιν, τους διαβεβαίωσε ότι μπορούν να παρακολουθήσουν «οτιδήποτε σας ενδιαφέρει».

Τα γυμνάσια «Zapad-2025» ξεκίνησαν την Παρασκευή, σε πεδία εκπαίδευσης και των δύο χωρών, σε μια περίοδο έντονης έντασης με το ΝΑΤΟ. Η έναρξή τους ήρθε μόλις δύο ημέρες μετά την κατάρριψη ρωσικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών από την Πολωνία, τα οποία είχαν παραβιάσει τον εθνικό της εναέριο χώρο.

Η παρουσία των Αμερικανών σε λευκορωσικό πεδίο εκπαίδευσης χαρακτηρίστηκε από το υπουργείο Άμυνας της χώρας ως απρόσμενη εξέλιξη. «Ποιος θα πίστευε ότι μια ημέρα της άσκησης Zapad-2025 θα άρχιζε κατ’ αυτόν τον τρόπο;» ανέφερε σε ανακοίνωσή του, επισημαίνοντας ότι μεταξύ των παρατηρητών βρίσκονται και δύο κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ – η Τουρκία και η Ουγγαρία – ανάμεσα σε αντιπροσώπους από 23 χώρες.

Το υπουργείο έδωσε στη δημοσιότητα βίντεο, όπου δύο ένστολοι Αμερικανοί αξιωματικοί ευχαριστούν τον Χρένιν για την πρόσκληση και του σφίγγουν το χέρι. «Θα δείξουμε οτιδήποτε σας ενδιαφέρει. Ό,τι θέλετε. Μπορείτε να πάτε εκεί και να δείτε, να μιλήσετε σε ανθρώπους», τους είπε ο υπουργός. Οι Αμερικανοί αξιωματικοί, ωστόσο, αρνήθηκαν να κάνουν δηλώσεις στους δημοσιογράφους.

Η παρουσία τους εκλαμβάνεται ως ακόμη μία ένδειξη αναθέρμανσης των σχέσεων ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και τη Λευκορωσία. Η τελευταία παραμένει στενός σύμμαχος της Ρωσίας και είχε επιτρέψει στη Μόσχα να χρησιμοποιήσει το έδαφός της για την αποστολή δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών στην εισβολή του Φεβρουαρίου 2022 στην Ουκρανία.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Τζον Κόουλ, εκπρόσωπος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, βρέθηκε στο Μινσκ για συνομιλίες με τον πρόεδρο Αλεξάντρ Λουκασένκο. Ο τελευταίος συμφώνησε να απελευθερώσει 52 κρατούμενους, μεταξύ των οποίων δημοσιογράφοι και πολιτικοί αντίπαλοί του.

Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ προχώρησαν σε χαλάρωση κυρώσεων κατά της Belavia, της εθνικής αεροπορικής εταιρείας της Λευκορωσίας, επιτρέποντάς της να προμηθεύεται ανταλλακτικά για αεροσκάφη Boeing. Όπως δήλωσε ο Κόουλ, ο Τραμπ επιδιώκει να επαναλειτουργήσει η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λευκορωσία, να εξομαλυνθούν οι διπλωματικές σχέσεις και να ενισχυθεί η οικονομική και εμπορική συνεργασία.

Ο Τραμπ, που επιχειρεί να μεσολαβήσει για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, καλλιεργεί στενότερους δεσμούς με τον Λουκασένκο, ο οποίος διατηρεί τακτική επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Την περασμένη εβδομάδα, ο Αμερικανός πρόεδρος απέστειλε μέσω του Κόουλ προσωπική, υπογεγραμμένη επιστολή προς τον Λευκορώσο ηγέτη, σε φιλικό τόνο.