Η κλιματική κρίση απειλεί σοβαρά την επιβίωση των πολικών αρκούδων. Σύμφωνα με επιστημονικές εκτιμήσεις, έως το 2050 αναμένεται να έχουν εξαφανιστεί περίπου τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πληθυσμού τους, καθώς οι πάγοι της Αρκτικής λιώνουν και οι θερμοκρασίες αυξάνονται. Το λιώσιμο των θαλάσσιων πάγων περιορίζει την πρόσβαση των ζώων στην τροφή και μεταβάλλει ριζικά το οικοσύστημα στο οποίο έχουν εξελιχθεί, αναφέρει ο Guardian.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας διαπίστωσαν ότι ορισμένα γονίδια που σχετίζονται με το θερμικό στρες, τη γήρανση και τον μεταβολισμό εμφανίζουν διαφορετική συμπεριφορά σε πολικές αρκούδες που ζουν στη νοτιοανατολική Γροιλανδία, υποδηλώνοντας ότι τα ζώα ενδέχεται να προσαρμόζονται στις θερμότερες συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή.

Αλλαγές στα μεταθετά γονίδια

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δείγματα αίματος από πολικές αρκούδες δύο διαφορετικών περιοχών της Γροιλανδίας και επικεντρώθηκε στα αποκαλούμενα «μεταθετά γονίδια»: μικρά, κινητά τμήματα του γονιδιώματος που μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία άλλων γονιδίων. Οι επιστήμονες τα εξέτασαν σε σχέση με τις θερμοκρασίες στις δύο περιοχές και τις σχετικές αλλαγές στην έκφραση των γονιδίων.

«Διαπιστώσαμε ότι η αύξηση των θερμοκρασιών φαίνεται να οδηγεί σε δραματική αύξηση της δραστηριότητας των μεταθετών γονιδίων στο DNA των αρκούδων της νοτιοανατολικής Γροιλανδίας», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια, Δρ. Alice Godden.

Οι αλλαγές είναι εντονότερες σε σύγκριση με τους πληθυσμούς που ζουν σε ψυχρότερες και πιο σταθερές κλιματικά περιοχές στα βορειοανατολικά της χώρας. Οι αρκούδες των θερμότερων περιοχών φαίνεται να ακολουθούν πιο περιορισμένη και λιγότερο λιπαρή διατροφή, με περισσότερα φυτικά στοιχεία, σε αντίθεση με τη διατροφή των βορειότερων πληθυσμών που βασίζεται κυρίως σε φώκιες. Οι γενετικές αλλαγές που εντοπίστηκαν σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τον μεταβολισμό του λίπους και θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην επιβίωση των ζώων σε περιόδους έλλειψης τροφής.

Παραμένει ο κίνδυνος εξαφάνισης

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Mobile DNA, υπογραμμίζει ότι οι συγκεκριμένες γενετικές μεταβολές ενδέχεται να παίζουν καθοριστικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται διαφορετικοί πληθυσμοί πολικών αρκούδων. Παράγοντες όπως η ταχεία άνοδος της θερμοκρασίας μπορούν να επιταχύνουν τις αλλαγές στο DNA των ζώων.

Το επόμενο στάδιο της έρευνας θα είναι η μελέτη και άλλων πληθυσμών πολικών αρκούδων – συνολικά στον κόσμο υπάρχουν 20 πληθυσμοί – ώστε να διαπιστωθεί αν παρόμοιες γενετικές προσαρμογές παρατηρούνται και αλλού. Παρά τα ευρήματα, οι επιστήμονες τονίζουν ότι η προσαρμογή αυτή δεν αναιρεί τον υψηλό κίνδυνο εξαφάνισης του είδους. «Δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε, αυτό προσφέρει κάποια ελπίδα, αλλά δεν σημαίνει ότι οι πολικές αρκούδες διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο εξαφάνισης. Πρέπει να συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να επιβραδύνουμε την αύξηση της θερμοκρασίας», δήλωσε η Δρ. Γκόντεν.