«Αλαφροΐσκιωτος», μια έννοια που καταδεικνύει τους ψυχικά διαταραγμένους, κατά την λαϊκή σοφία. «Αλαφροΐσκιωτοι» θεωρούνται αυτοί που αντιλαμβάνονται τον αόρατο κόσμο.

Που κάποιοι υποστηρίζουν, ότι μπορούν και βλέπουν τα πνεύματα των νεκρών, τους σκιερούς.

Οι αλαφροΐσκιωτοι δεν είναι μύθος, ούτε το φαινόμενο είναι τόσο σπάνιο.

Όπως ίσως γνωρίζετε από τις γιαγιάδες σας, η λέξη αλαφροΐσκιωτος είναι αρκετά παλιά και για να την εξηγήσουμε πρέπει να ανατρέξουμε στις Παραδόσεις (1904) του λαογράφου Νικόλαου Γ. Πολίτη.

Αυτοί με τον Ελαφρύ Ισκιο

Από το δεύτερο τόμο του μνημειώδους βιβλίου του, διαβάζω τα εξής: «Η λέξη στοιχειό είναι πανελλήνια, με τοπικές βέβαια παραλλαγές… Η λέξη, εκτός από τις κύριες σημασίες της, δηλώνει και την ψυχή, που τις τρεις πρώτες νύχτες μετά την έξοδό της από το σώμα περιπλανάται στη γη σαν συννεφάκι με χρώμα λευκό, αν υπήρξε ενάρετη, και μαύρο, αν ήταν αμαρτωλή. Συνηθέστερη είναι επίσης η χρήση του συνωνύμου ίσκιος, που έχει επίσης ευρύτερη έννοια και μεταπλάστηκε από την αρχαία σκιά.

Το παραγόμενο ρήμα ισκιώνομαι, συνώνυμο του λαβαίνω ή λαβώνομαι, δηλώνει πάθος από δαιμονική επήρεια, και κυρίως αρρώστια που παθαίνει κανείς αν κοιμηθεί κάτω από στέγη ή δέντρο με βαρύ ίσκιο. Κι ακόμη ίσκιος ενός ανθρώπου ήταν το ήθος του, που καθρεπτιζόταν στο πρόσωπό του!

Το ρήμα σκιάζω τώρα, εκτός από την αρχαία του σημασία, σημαίνει και φοβίζω… Αλλωστε, η σκιά του ανθρώπου είναι ον υπερφυσικό, αυτοτελές. Και κάπως έτσι, οι λέξεις στοιχειό και σκιά έγιναν συνώνυμα. Στη νεοελληνική οι δυο αυτές λέξεις ταυτίστηκαν εκ νέου, όπως δηλώνει το σύνθετο αλαφροΐσκιωτος, και σε παλαιότερη εκδοχή ελαφρόστοιχος – δηλαδή αυτός που μπορεί να βλέπει στοιχειά και ξωτικά».

Η Κοινωνιολογική Θέση

Η ίδια μας η παράδοση, λοιπόν, ονοματίζει ως αλαφροΐσκιωτους αυτούς που έχουν την ικανότητα να βλέπουν τα αόρατα. Γιατί όμως τα άτομα αυτά να περιγράφονται με ελαφριά σκιά; Στην πραγματικότητα ο χαρακτηρισμός αυτός δεν είναι κυριολεκτικός. Απλά θεωρείται πως αυτός που έχει αδύναμη σκιά μπορεί να ζει ανάμεσα στον ορατό και τον άβατο κόσμο όπου δεν πέφτει καθόλου σκιά.

Οι αλαφροΐσκιωτοι, όμως, εκτός από την παραφυσική τους ιδιότητα, κατέχουν και μια κοινωνική θέση. Η καθηγήτρια κοινωνιολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, κ. Αννα Λυδάκη, στο εξαιρετικό της σύγγραμμα «Ισκιοι και Αλαφροΐσκιωτοι» (2003) γράφει τα εξής:

«Οι αλαφροΐσκιωτοι έχουν κερδίσει το δικαίωμα να φέρονται διαφορετικά από τους υπολοίπους, να μην ακολουθούν την καθιερωμένη συμπεριφορά, και η ανοχή δεν δείχνει πάντα σεβασμό… σε κάποιον που ζει ανάμεσα στο ορατό και το αόρατο, αλλά και σε κάποιον που οδηγείται από τον ίσκιο του, δηλαδή από την ψυχή του, σύμφωνα με τη σημασία που είχε η λέξη στην αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη.

Ο αλαφροΐσκιωτος θεωρείται εκείνος που όχι μόνο συνομιλεί με στοιχειά, αλλά παράλληλα σκύβει στον πυρήνα της ύπαρξής του και ακούει μύχιες, σιωπηλές φωνές, που στην αντίθετη περίπτωση, αν δεν λάβουν δηλαδή απάντηση, αν αγνοηθούν, μπορεί να γίνουν άγριες κραυγές με απρόβλεπτες συνέπειες. Είναι εκείνος που βγαίνει έξω από την κοινωνική τάξη και ακολουθεί το δρόμο που του υποδεικνύει ο δικός του ίσκιος, ο οποίος έτσι ηρεμεί, δεν δυσφορεί και δεν τον καταπιέζει…

Συχνά επίσης γίνεται ο αποδιοπομπαίος τράγος της κοινότητας που επιμένει στην ομοιομορφία. Ομως δεν είναι λίγες οι φορές που οι άνθρωποι τον σέβονται και πιστεύουν ότι ξέρει κάτι περισσότερο από τους υπολοίπους, ακούει τις σιωπές και βλέπει το αόρατο».

Η Ψυχοπαθολογία των Αλαφροΐσκιωτων

Ωραία λοιπόν, αλαφροΐσκιωτοι υπάρχουν. Τι είναι όμως αυτό που τους επιτρέπει να βλέπουν τους πεθαμένους; Καταρχήν οφείλω να ξεκαθαρίσω πως αυτά που αντικρίζουν οι αλαφροΐσκιωτοι δεν είναι μόνο πνεύματα νεκρών, αλλά και υπάρξεις που παραπέμπουν στην κλασική μυθολογία!

Μήπως αυτό σημαίνει τότε πως οι οπτασίες αυτές είναι απλώς φαντάσματα του νου; Ή για να το ορίσω πιο ορθά, παραληρηματικές ψευδαισθήσεις;  Γεγονός είναι πως η ψυχολογία των αλαφροΐσκιωτων είναι πολύ συχνά τραυματισμένη: Πρόκειται συνήθως για άτομα συναισθηματικά ευαίσθητα, εσωστρεφή, που βρίσκουν καταφύγιο στην τέχνη και τη φαντασία.

Εχω επίσης παρατηρήσει πως δραματοποιούν εύκολα τις καταστάσεις, τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, προσκολλώνται έντονα σε ανθρώπους και παρουσιάζουν στοιχεία ηθικού μαζοχισμού, δηλαδή τάση για αυτοκαταστροφή και μελαγχολία. Ασφαλώς, τα περισσότερα από αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να δικαιολογηθούν ως παράγωγα της ικανότητάς τους και όχι το ανάποδο.

Αλλά και πάλι, μήπως οι αλαφροΐσκιωτοι είναι σχιζοφρενείς; Η απάντηση είναι αρνητική, διότι εκτός του ότι τα παραφυσικά βιώματα μπορούν να αποδειχθούν αν τα εξετάσουμε προσεκτικά, η ευρύτερη ψυχολογία τους δεν είναι αποδιοργανωμένη όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις ψύχωσης!

Αλλά ακόμη και όταν τα ψυχολογικά τεστ δίνουν τη διάγνωση της σχιζότυπης διαταραχής της προσωπικότητας –όπως συνέβη στην περίπτωση μιας φίλης αλαφροΐσκιωτης που εξέτασα προσωπικά– το συμπέρασμα είναι λανθασμένο, καθώς με τον όρο αυτό η κλασική ψυχιατρική καπελώνει παρά επεξηγεί τις εμπειρίες αυτών των ανθρώπων. Σε τι διαφέρουν συνεπώς από εμάς τους υπόλοιπους;

Αναζητώντας το Γονίδιο Ψ

Πιστεύω ακράδαντα πως η διαφορά μπορεί να εντοπιστεί σε γονιδιακό επίπεδο. Οταν το 2004 ο Dr Dean Hamer είχε χαρακτηρίσει το γονίδιο VMAT2 ως το γονίδιο που ευθύνεται για τα μυστικιστικά βιώματα στην ανθρώπινη ψυχολογία, η θεωρία του προκάλεσε επανάσταση. Αντίστοιχα πιστεύω πως πρέπει να υπάρχει κάποιο γονίδιο το οποίο, όταν ενεργοποιείται, επιτρέπει σε ορισμένους ανθρώπους να δέχονται διαφορετικά ερεθίσματα από το περιβάλλον.

Επιστήμονες όπως ο Dr Bruce Lipton ισχυρίζονται πως είναι δυνατόν η ανθρώπινη συνείδηση –με το πέρασμα αρκετών γενεών– να τροποποιήσει τον γενετικό μας κώδικα.

Πρόκειται για τη διαδικασία Regenetic, την οποία έχει αναπτύξει διεξοδικά ο Sol Luckman στο βιβλίο του «Conscious Healing» (2005). Σύμφωνα με την εν λόγω θεωρία, είναι δυνατόν ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό να αλλοιώσει τη δομή του DNA και από υποκειμενικό στοιχείο να γίνει κληρονομικό χαρακτηριστικό.

Εφόσον λοιπόν αλαφροΐσκιωτοι υπάρχουν από την αρχαιότητα, είναι λογικό κάποια στιγμή να έχει διαμορφωθεί ένας γενετικός προγραμματισμός που να μας επιτρέπει να αντικρίζουμε τους πεθαμένους. Αυτό που κάποτε ήταν γενετική παρέκκλιση μπορεί αύριο να αποτελεί τον κανόνα! Εξάλλου, το ότι δεν έχουμε εντοπίσει ακόμη το γονίδιο αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει…

Ορισμένες Απίστευτες Εμπειρίες

Οπως θα παρατηρήσατε, στην αρχή του άρθρου τόνισα πως οι αλαφροΐσκιωτοι διαφέρουν από τα μέντιουμ. Ενας αλαφροΐσκιωτος μπορεί να βλέπει τους πεθαμένους, αυτό όμως δεν σημαίνει πως εκείνοι μπορούν να μιλήσουν μέσα από το σώμα του. Η λεπτομέρεια είναι μικρή αλλά σημαντική.

Οι αλαφροΐσκιωτοι είναι ψυχικά ευαίσθητα άτομα τα οποία αντιλαμβάνονται αυτό που οι υπόλοιποι αδυνατούν να αντιληφθούν. Συνήθως δεν μπορούν να δουν συγκεκριμένες φιγούρες παρά μια αιθερική έγχρωμη «ομίχλη» που δυναμικά σχηματίζει μια μορφή. Αλλοτε πάλι έχουν μια γενικότερη αίσθηση πως κάτι βρίσκεται κοντά τους. 

Οι περιγραφές που έχω συγκεντρώσει από αλαφροΐσκιωτους είναι πραγματικά εντυπωσιακές: μικρά πράσινα πλασματάκια να περιφέρονται στους θάμνους στην παραλία της Θεσσαλονίκης, πανέμορφες νύμφες να ξαπλώνουν στους βράχους κάτω από τον καταρράκτη στην Εδεσσα, βασανισμένες ψυχές να πέφτουν ξανά και ξανά από την άκρη του London Bridge στο Λονδίνο, πνεύματα που κραυγάζουν να βγαίνουν από τους καθρέφτες, ανήσυχα φαντάσματα να περιπλανώνται μέσα στα λεωφορεία και σκιές σαν υγρό μελάνι να ξεχύνονται από τους τοίχους αιωρούμενες πάνω από τα κρεβάτια μας.

Τα περιστατικά είναι δεκάδες και θυμίζουν έντονα κινηματογραφικές σκηνές από την «Εκτη Αίσθηση» ή το ιαπωνικό «Ju-On». Δεν σας κρύβω πως παραμένω σκεπτικιστής στις περισσότερες από αυτές τις ιστορίες. Παρ’ όλα αυτά, μπορώ να επιβεβαιώσω πως τουλάχιστον σε δυο περιπτώσεις οι περιγραφές είναι αληθινές! 

Οι εμπειρίες αυτές –καθώς και άλλες σοβαρές ενδείξεις– με πείθουν πως το φαινόμενο είναι αληθινό. Μέχρι στιγμής ασφαλώς δεν έχουν προκύψει αδιάψευστα επιστημονικά στοιχεία. Οι ιστορίες όμως είναι τόσο πολλές που θα λύγιζαν και τον πιο σκληροπυρηνικό σκεπτικιστή.