Τα «Αγιοταφικά προσκυνήματα», όπως λέγονται, είναι τα επίσημα αρχαία μνημεία του Χριστιανισμού- και όχι μόνο- στο Ισραήλ και τα Παλαιστηνιακά Εδάφη, με σπουδαιότερο τον Πανάγιο Τάφο αλλά και, μεταξύ των άλλων, τον Γολγοθά, στην Ιερουσαλήμ, το Σπήλαιο και η Φάτνη στη Βασιλική της Γεννήσεως στη Βηθλεέμ, το όρος των Ελαιών, τη Γεθσημανή, τη Βηθανία όπου βρίσκεται ο τάφος του Λάζαρου, τη Ναζαρέτ, τον Ιορδάνη ποταμό.
Οι Άγιοι Τόποι αποτέλεσαν μαγνήτη για τους προσκυνητές από τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού, καθιερώνοντας έτσι τα προσκυνήματα. Με το βαρύ θρησκευτικό και πνευματικό φορτίο τους, έγιναν πολλές φορές στόχος διαφόρων καταστροφών, λεηλασιών των ιερών κειμηλίων ενώ με την επίκληση της «απελευθέρωσής» τους έγιναν και Σταυροφορίες.
Το 1517 αναγνωρίστηκαν με φιρμάνι κυριαρχικά δικαιώματα στο Ορθόδοξο Πατριαρχείο, κι έτσι αυτό απέκτησε τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους των Προσκυνημάτων. Τα δικαιώματα και τα προνόμια δόθηκαν σε «εθνικές» εκκλησίες κι έτσι από πλευράς ορθοδόξων τα προνόμια κατέχει το Πατριαρχείο, από τους Μονοφυσίτες προνόμια έχουν η Αρμενική, η Αιθιοπική και η Κοπτική Εκκλησία ενώ η Καθολική Εκκλησία έχει προνόμια μέσω του Τάγματος των Φραγκισκανών.
Το Μεγάλο Σάββατο, η καρδιά κάθε πιστού χτυπά στον Πανάγιο Τάφο, όπου γίνεται η αφή του Αγίου Φωτός, διαδικασία που από πολλούς περιβάλλεται με το πέπλο του θαύματος. Η τελετή αφής γίνεται στις 12 η ώρα το μεσημέρι και αποτελείται από τρία στάδια, τη Λιτανεία, την είσοδο του Πατριάρχη στον Πανάγιο Τάφο και τις προσευχές του για τον αγιασμό και λήψη του Αγίου Φωτός..
Με το «Δεύτε λάβετε φως εκ του ανέσπερου φωτός...», το πλήθος των πιστών που ζει από κοντά τη μυσταγωγία και την κατάνυξη, σπεύδει να ανάψει το κερί του, αφήνοντας τη φλόγα να ζεστάνει και την ψυχή του, καθώς ετοιμάζεται για το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης.
