«Δεῦτε ἀναβῶμεν εἰς τὸ ὄρος Κυρίου, καὶ εἰς τὸν οἶκον τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, καὶ θεασώμεθα τὴν δόξαν τῆς Μεταμορφώσεως αὐτοῦ, δόξαν ὡς μονογενοῦς παρὰ Πατρός, φωτὶ προσλάβωμεν φῶς, καὶ μετάρσιοι γενόμενοι τῷ πνεύματι, Τριάδα ὁμοούσιον ὑμνήσωμεν εἰς τοὺς αἰῶνας». (Εἰς τὴν Λιτήν, Δόξα… Ἦχος πλ. α’)

Σήμερα, ο Χριστός «μετά δόξης, αστράψας εν τω όρει, τον κόσμον κατεφώτισεν».

Σήμερα, ο Χριστός στο όρος Θαβώρ «την του Αδάμ … αμαυρωθείσαν φύσιν λαμπρύνας εθεούργησεν».

Η αιτία για την καθιέρωση της λαμπράς αυτής εορτής έχει ως εξής:

Ο Ιησούς Χριστός, μιλώντας στους μαθητές του για τους κινδύνους που θα ακολουθούσαν, την προδοσία, το Σταυρό και το θάνατο, τους αποκάλυψε το ηθελημένο πάθος, το θάνατό Του, αλλά και την Ανάσταση εκ των νεκρών.

Ακόμη, τους προετοιμάζει  για το τι θα βίωναν και οι ίδιοι, στη συνέχεια, ως μιμητές τού σωτήριου έργου Του, τόσο από τους ειδωλολάτρες όσο και από τους εν γένει εχθρούς της χριστιανικής διδασκαλίας μέσα στους αιώνες.

Έτσι λοιπόν ο Σωτήρας Χριστός, θέλοντας να δώσει στους μαθητές του μία πρόγευση της αιώνιας ζωής λίγες ημέρες πριν το πάθος, παρέλαβε τρεις από τούς μαθητές του, τον Πέτρο, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, και τους ανέβασε στο όρος Θαβώρ. Εκεί μεταμορφώθηκε και έλαμψε το πρόσωπό Του και φανερώθηκε όλος ανέσπερο φως. Και τότε εμφανίστηκαν οι προφήτες Μωυσής και Ηλίας, οι οποίοι συνομίλησαν μαζί με το Σωτήρα Χριστό.

Ο Θεάνθρωπος Κύριος πήρε μόνο τους τρεις μαθητές, Πέτρο, Ιάκωβο και Ιωάννη, διότι ο Πέτρος πίστευε βαθιά στο Χριστό, ο Ιωάννης Τον αγαπούσε σταθερά και μόνιμα, και ο Ιάκωβος επειδή είχε τη δύναμη να μαρτυρήσει αργότερα, επιβεβαιώνοντας τους λόγους του Κυρίου, πίνοντας το ποτήρι που ήπιε ο ίδιος ο Χριστός. Τους προφήτες Μωυσή και Ηλία τους έφερε, για να διορθώσει τις εντυπώσεις που υπήρχαν μέχρι τότε για το ποιος ήταν, αν ήταν δηλαδή ο Ηλίας, ο Ιωάννης ο Βαπτιστής ή κάποιος από τους προφήτες.

Επίσης, κατά τη θαυμαστή Μεταμόρφωση, ακούστηκε η φωνή του Πατρός μέσα από τη Νεφέλη: «Αὐτὸς εἶναι ὁ Υἱός μου ὁ ἀγαπητός, στὸν ὁποῖον εὐδόκησα, Αὐτὸν νὰ ἀκοῦτε». Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς γράφει στο σημείο αυτό: «Ὅταν ἤχησε ἀπό τήν νεφέλη ἡ πατρική φωνή, ἔπεσαν, λέει, μέ τό πρόσωπο στήν γῆ οἱ μαθητές· ὄχι ἐξ αἰτίας τῆς φωνῆς, ἀφοῦ καί ἄλλοτε πολλές φορές ἀκούσθηκε, ὄχι μόνο στόν Ἰορδάνη ἀλλά καί στά Ἱεροσόλυμα ὅταν πλησίαζε τό σωτήριο πάθος (…), ἀλλά κανείς ἀπό αὐτούς δέν ἔπεσε. Ἐδῶ ὅμως ὄχι μόνο φωνή, ἀλλά καί φῶς ἀπεριόριστο συνάμα φάνηκε. Εὐλόγως, λοιπόν, κατάλαβαν οἱ θεοφόροι Πατέρες ὅτι γι᾽ αὐτόν τόν λόγο ἔπεσαν πρηνεῖς οἱ μαθητές, ὄχι γιά τήν φωνή, ἀλλά γιά τό παράξενο καί ὑπερφυές φῶς. Διότι καί πρίν φθάσει ἡ φωνή ἦσαν φοβισμένοι, ὅπως λέει ὁ Μᾶρκος, σαφῶς ἀπό τήν θεοφάνεια ἐκείνη».

Οι άγιοι Πατέρες όρισαν όπως εορτάζεται η Μεταμόρφωση του Σωτήρος σήμερα, 40 ημέρες πριν τη γιορτή της Παγκόσμιας ύψωσης του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, στις 14 Σεπτεμβρίου.

«Προτυπῶν τὴν Ἀνάστασιν τὴν σήν, Χριστὲ ὁ Θεός, τότε παραλαμβάνεις τοὺς τρεῖς σου μαθητάς, Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην, ἐν τῷ Θαβὼρ ἀνελθών. Σοῦ δὲ Σωτήρ μεταμορφουμένου, τὸ Θαβώριον ὄρος φωτὶ ἐσκέπετο. Οἱ Μαθηταί σου Λόγε, ἔρριψαν ἑαυτοὺς ἐν τῷ ἐδάφει τῆς γῆς, μὴ φέροντες ὁρᾶν, τὴν ἀθέατον μορφήν, Ἄγγελοι διηκόνουν φόβῳ καὶ τρόμῳ, οὐρανοὶ ἔφριξαν, γῆ ἐτρόμαξεν, ὁρῶντες ἐπὶ γῆς, τῆς δόξης τὸν Κύριον». (Δοξαστικὸν Ἦχος πλ. β’. Ἀνατολίου)

Ας επικαλεστούμε τη χάρη του Σωτήρος Χριστού, προσευχόμενοι να λάμψει και στις δικές μας ψυχές το φως της Μεταμορφώσεως, το οποίο οι μαθητές βίωσαν, ως λεπτή πνευματική αύρα, σύμφωνα με την πνευματική δύναμη και την προαίρεση που είχε ο καθένας από αυτούς.

Σήμερα, γίνεται κατάλυση ιχθύος λόγω της Δεσποτικής εορτής της Μεταμορφώσεως.

Επίσης, σήμερα υπάρχει τοπική παράδοση, κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, να διαβάζεται ειδική ευχή για τα πρώτα σταφύλια. 

Πανηγυρίζουν πολλοί ναοί αφιερωμένοι στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού, μεταξύ αυτών ο Μητροπολιτικός Ναός στη Λάρνακα, το Μετόχιο της Θείας Μεταμορφώσεως Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου) στο Καϊμακλί. ο ιστορικός ναός στο Παλαιχώρι, ο νέος ναός στο Πέρα Χωριό Νήσου, στον Προσφυγικό οικισμό της Ανθούπολης, στην Αυδήμου, στην Κισσόνεργα, στη Δρύμου, στον Στατό – Άγιο Φώτιο, ο περικαλλής ναός της κατεχόμενης Ακανθούς και του Λευκονοίκου.

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου